Przeszłość fascynuje. Świadczą o tym zarówno ilość wydawanych książek historycznych, jak również zainteresowanie czytelników tego typu literaturą. Liczba pozycji, które są dostępne na rynku, nie ułatwia wyboru. W związku z tym redakcja Ciekawostek Historycznych, która także zaczytuje się w historii, postanowiła podzielić się z czytelnikami swoim subiektywnym rankingiem najlepszych książek historycznych, które zostały wydane w 2020 roku.
Kryteria, które zostały wzięte pod uwagę, są szerokie:
– popularność książki w serwisie lubimyczytać.pl w tym: liczbę ocen i opinii
Użytkowników;
– wartość średniej oceny książki wystawionej przez wszystkich Użytkowników serwisu
lubimyczytać.pl od momentu wydania książki do dnia 15.12.2020;
– aktywność Użytkowników serwisu lubimyczytać.pl wokół danego tytułu (liczba
wzmianek tytułu w dyskusjach);
– liczba nagród przyznanych danej książce w Polsce i za granicą;
– liczba publikacji na temat danej książki w mediach ogólnopolskich i światowych;
– popularność danej książki na rynku mierzona na podstawie miejsc w zestawieniach w
ogólnoświatowych mediach;
– wartość literacka i artystyczna, na podstawie subiektywnej opinii zespołu oceniającego.
Oto lista 10 najlepszych książek historycznych 2020 roku według Ciekawostek Historycznych:
1. „Ludowa historia Polski” Adam Leszczyński. Wydawnictwo W.A.B.
Adam Leszczyński opisuje dzieje zdecydowanej większości polskiego społeczeństwa, które do tej pory samo zajmowało się historią raptem 10-procentowej, szlacheckiej elity. Książka otwiera nam oczy na relacje społeczne panujące na ziemiach polskich niemal od samych początków aż po czasy najnowsze. To opowieść o tym, co zostało w polskiej pamięci zakłamane albo z niej wyparte. O ludziach ubogich i niewykształconych, słuchających narodowych elit. Autor proponuje spojrzenie na historię z innej perspektywy, niekoniecznie wojen i sporów, a raczej na życie codzienne zwykłych Polaków.
2. „My, naród. Nowa historia Stanów Zjednoczonych” Jill Lepore. Wydawnictwo Poznańskie
Ciekawa pozycja prezentująca historię i rozwój potęgi Stanów Zjednoczonych i uświadamiająca nam, Polakom i Europejczykom, że tak naprawdę niewiele wiemy o Ameryce (inna sprawa, że również Amerykanie niewiele wiedzą o Europie). Książka oparta na hasłach-ideach, które „zbudowały” Amerykę, analizuje również to, co z tego zostało. Zadziwia fakt, że wnikliwa autorka tej poważnej pozycji ma jeszcze nadzieję, że USA przetrwają, podniosą się i utrzymają hegemonię na świecie. Z perspektywy europejskiej nie jest to już oczywiste, a z perspektywy azjatyckiej wygląda raczej na to, że Stany już zostały doścignięte przez Chiny.
3. „Kobiety 44″ Agnieszka Cubała. Wydawnictwo Prószyński i S-ka
Kolejna książka „odczarowująca” Powstanie Warszawskie. Prezentuje m.in. tragizm tamtych wydarzeń, o którym wcześniej nie lubiano pisać. To zbiór opowieści wypełniony prawdziwymi emocjami i dramatami, jakie rozgrywały się w stolicy, pozostawiając skazę na życiu tych, którym udało się przeżyć. Walka, śmierć, przyjaźń widziana oczami młodych dziewczyn. W książce ukazane są nieznane dotychczas losy kobiet podczas Powstania, a także ich heroizm.
4. „Ich matki, nasi ojcowie. Niewygodna historia powojennej Polski” Piotr Pytlakowski. Dom Wydawniczy Rebis
Reportaż na kolejny „niewygodny” temat, o którym wielu wolałoby zapomnieć. Wojny rządzą się swoimi prawami, prowadząc ludzi w stronę działań okrutnych i wstrząsających, czego przykładem jest historia opisana w tej książce. Pozycja bardzo ciekawa i dająca wiele do myślenia, szczególnie w kwestii osądzania innych, jak również potrzeby odwetu za doznane krzywdy. Plastyczny, momentami dosadny, reporterski język, barwnie opowiedziane, dramatyczne relacje pojedynczych ludzi, dla których piekło zaczęło się dopiero po wojnie. Poruszająca i prowokująca – przede wszystkim ze względu na jednostronny ogląd wydarzeń, przewartościowująca pojęcie ofiar wojny, zbrodni wojennych, kary i winy.
5. „Historia świata na czterech łapach” Mackenzi Lee. Wydawnictwo Media Rodzina
„Historia świata na czterech łapach” to książka historyczna, o jakiej wam się nie śniło. Można w niej znaleźć opowieści o psach – prawdziwych, mitycznych i takich, które łączą w sobie oba te elementy – oraz oczywiście o ludziach. „W zależności od czasu i miejsca poglądy dotyczące psów i ich roli w społeczeństwie ogromnie się różniły. Psy bywały ulubieńcami domu, towarzyszami, myśliwymi, siłą roboczą, obrońcami, szkodnikami, przedmiotem eksperymentów; były czczone, upamiętniane, budziły lęk, odrazę, nienawidzono oraz kochano je i wszystko pomiędzy.
6. „Pionierzy. Ludzie, którzy zbudowali Amerykę” David Mccullough. Wydawnictwo Poznańskie
W ostatnim roku ukazało się kilka książek o pierwszych latach Ameryki, o penetracji tego kontynentu przez osadników, o zdobywaniu „Dzikiego Zachodu”, walkach z Indianami, którzy – akurat w Polsce – są darzeni wielką sympatią, gdyż ich terytoria zostały podbite, a ziemie przodków – odebrane. To jedna z ciekawszych propozycji prezentująca nieznany w naszym kraju okres narodzin Stanów Zjednoczonych, który był przepełniony przemocą, imperializmem i poczuciem wyższości rasy białej nad czerwoną oraz człowieka nad naturą. To wciągająca historia zasiedlania dzikich terenów stanu Ohio. Książka prócz wartości historycznej wyróżnia się również intrygującymi opisami podróży przez wówczas niedostępne trasy Ameryki. Czyta się jak dobrą powieść.
7. „Tesla. Geniusz na skraju szaleństwa” Carlson Bernard W. Wydawnictwo Poznańskie
Fascynująca i wyważona, nie popadająca ani w przesadną krytykę, ani w bałwochwalcze uwielbienie, licząca prawie 500 stron biografia Tesli pióra uznanego autora, badacza historii technologii, autora m.in. siedmiotomowej Technology in World History czy biografii Franka Sprague’a, amerykańskiego inżyniera zwanego „ojcem trakcji elektrycznej”. Niezwykle wciągająca, pełna barwnych detali i doskonale udokumentowana, choć dla niektórych czytelników może okazać się trudna w odbiorze ze względu na obszerne opisy techniczne (przed czym lojalnie przestrzega autor we wstępie), podróż po epoce wielkich wynalazków i niezrozumianych geniuszy, a także opowieść o życiu i karierze Tesli, noszącej zdaniem autora cechy nieustannej walki między ideałem a iluzją. Doskonała lektura nie tylko dla inżynierów, wynalazców czy pasjonatów historii techniki.
8. „II Wojna Światowa na morzu” Craig Symonds. Wydawnictwo Znak Horyzont
Potężne opracowanie na temat działań wojennych na morzach i oceanach w czasie II wojny światowej. Książka liczy 900 stron, ale chociaż jest „cegłą”, którą trudno unieść jedną ręką, czyta się ją doskonale, jest napisana przystępnym językiem, a związki przyczynowo-skutkowe jednych wydarzeń z drugimi są czytelne i sensowne. Autor zna temat, bo jest byłym marynarzem U.S. Navy i historykiem marynarki. Przenosi czytelnika z morza na morze i z oceanu na ocean do miejsc, gdzie toczą się wielkie bitwy morskie i małe potyczki niszczycieli z okrętami podwodnymi.
9. „Dzieci z Pawiaka” Sylwia Winnik. Wydawnictwo Znak
Sylwia Winnik w swojej nowej książce zabiera nas do świata wspomnień świadków najczarniejszych kart polskiej historii. Tym mroczniejszych, że widzianych oczami najmłodszych. Jak kształtuje się psychika dziecka, które urodziło się w takim miejscu i nie zna innego życia? Książka, które zmusza do refleksji – nie tylko historycznej.
10. „Krzyżowcy” Dan Jones. Wydawnictwo Znak Horyzont
Historia epoki krucjat ukazana z nieco innej perspektywy, tym razem widziana oczyma uczestników – mężczyzn i kobiet różnego pochodzenia, wyznania, profesji i stanu, których autor uczynił narratorami swojej opowieści, pragnąc ukazać „kalejdoskopowy, intrygujący i wielobarwny obraz” owych czasów. Fascynująca opowieść nie tylko dla mediewistów, pozwalająca czytelnikowi przenieść się w czasy krucjat, lepiej je poznać i zrozumieć poprzez losy ludzi, którym podczas tej podróży towarzyszy.
Ten rok był naprawdę dobry dla fanów książek historycznych. Redakcja Ciekawostek Historycznych życzy czytelnikom, by następny był jeszcze ciekawszy. I by wszyscy miłośnicy historii mieli półki pełne książek… do przeczytania.
